Wprowadzenie: Zwiększenie zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie związane z poprawą przestrzegania zaleceń immunizacji osób z grup zwiększonego ryzyka i zagrożeniem pandemią grypy, a także kłopoty producentów z zaspokojeniem rosnącego zapotrzebowania na szczepionkę i opóźnienia w jej dostawach z powodu trudności technologicznych, doprowadziły do prób zmniejszenia dawki antygenów w szczepionce. Taka taktyka umożliwiłaby kilkukrotne zwiększenie liczby produkowanych dawek i zaszczepienie większej liczby osób.
Metoda: badanie z randomizacją, otwarta próba Lokalizacja i badani: szpital w Belgii; 100 zdrowych dorosłych w wieku 19-41 lat (śr. 31 lat)
Interwencja: Pojedyncza dawka 3-walentej inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie (typu „rozszczepiony wirion” [split]) zawierająca oczyszczone antygeny powierzchniowe szczepów wirusa grypy A (H3N2, H1N1) i grypy B, wstrzyknięta w okolicę naramienną odpowiednio:
1) w grupie eksperymentalnej – śródskórnie w dawce 0,1 ml (co najmniej 3 µg hemaglutyniny każdego z 3 szczepów);
2) w grupie kontrolnej – domięśniowo w dawce 0,5 ml (co najmniej 15 µg hemaglutyniny każdego z 3 szczepów).
Wyniki: W grupie otrzymującej szczepionkę przeciwko grypie śródskórnie w 5-krotnie mniejszej dawce, w porównaniu z grupą otrzymującą szczepionkę domięśniowo w standardowej dawce, stwierdzono: 1) podobną średnią geometryczną miana przeciwciał hamujących hemaglutynację w 21. i 42. dniu po szczepieniu (dla wszystkich szczepów zawartych w szczepione; a dla podtypu H3N2 nawet większą); 2) podobny wskaźnik serokonwersji i seroprotekcji w 21. i 42. dniu po szczepieniu; 3) nieznacznie częstsze miejscowe niepożądane odczyny poszczepienne (przemijające i o niewielkim nasileniu).
Wniosek: Inaktywowana szczepionka przeciwko grypie podana śródskórnie w 5-krotnie mniejszej dawce była równie immunogenna i dobrze tolerowana u młodych dorosłych jak wstrzyknięta domięśniowo w standardowej dawce.
R.T. Kenney, S.Z. Frech, L.R. Muenz i wsp.: Dose sparing with intradermal injection of influenza vaccine. N. Engl. J. Med., 2004; 351: 2295-2301