R.B Belshe, F.K. Newman, J. Cannon i wsp.
N. Engl. J. Med., 2004; 351: 2286-2294
Opublikowano w Medycyna Praktyczna Suplement „Szczepienia” 2008/02
Wprowadzenie: Ze względu na coraz większe zainteresowanie szczepionkami przeciwko grypie i kłopoty producentów z zaspokojeniem rosnącego zapotrzebowania na ten produkt, podejmowane są badania mające ocenić, czy zmiana sposobu podania szczepionki pozwoli na osiągnięcie wystarczającej immunogenności mimo zmniejszenia dawki antygenów w szczepionce (p. Med. Prakt. Supl. Szczepienia, 1/2006, s. 38 – przyp. red.).
Metoda: badanie z randomizacją, otwarta próba
Lokalizacja i badani: szpital uniwersytecki w Stanach Zjednoczonych; 238 zdrowych dorosłych w wieku >18 lat (w 2 grupach wiekowych: 18.-60. rż. i >60. rż.)
Interwencja: Uczestników badania przydzielono losowo do jednej z 2 grup, w których otrzymali pojedynczą dawkę 3-walentej inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie (TIV) odpowiednio: (1) zawierającej po 6 µg hemaglutyniny szczepów wirusa grypy A (H3N2, H1N1) i grypy B we wstrzyknięciu śródskórnym (firmy GSK); (2) zawierającej po 15 µg hemaglutyniny szczepów wirusa grypy A (H3N2, H1N1) i grypy B we wstrzyknięciu domięśniowym (firmy Aventis-Pasteur).
Wyniki: U osób między 18. a 60. rokiem życia, które otrzymały TIV w mniejszej dawce, w porównaniu z grupą otrzymującą TIV w standardowej dawce, w ciągu 21.-28. dni po szczepieniu stwierdzono: (1) podobną średnią geometryczną miana przeciwciał hamujących hemaglutynację (dla wszystkich szczepów zawartych w szczepione); (2) podobny wskaźnik serokonwersji i seroprotekcji – wszystkie osoby wytworzyły zabezpieczające miano przeciwciał (>=1:40) hamujących hemaglutynację.
Natomiast u osób >60. roku życia odpowiedź immunologiczna w obu grupach była nieco słabsza. W grupie otrzymującej TIV śródskórnie w mniejszej dawce, w porównaniu z grupą otrzymującą TIV domięśniowo w standardowej dawce, stwierdzono: (1) mniejszą średnią geometryczną miana przeciwciał hamujących hemaglutynację dla szczepu H3N2 (śr. 136 vs 236), a podobną dla pozostałych szczepów zawartych w szczepionce; (2) podobny wskaźnik serokonwersji i seroprotekcji (93 vs 100% osób uzyskało zabezpieczające [>=1:40] miano przeciwciał hamujących hemaglutynację dla szczepu H3N2 i 100% w obu grupach dla pozostałych szczepów). Ból w miejscu wstrzyknięcia częściej występował po domięśniowym podaniu szczepionki (wyłącznie w grupie <60. rż.), natomiast miejscowy odczyn zapalny częściej stwierdzano po śródskórnym podaniu szczepionki (w obu grupach wiekowych).
Wniosek: Inaktywowana szczepionka przeciwko grypie podana śródskórnie w mniejszej dawce była równie immunogenna i dobrze tolerowana u dorosłych <60. roku życia jak wstrzyknięta domięśniowo w standardowej dawce, natomiast u osób starszych immunogenność była nieznacznie mniejsza.