Wprowadzenie: Do produkcji wszystkich zarejestrowanych dotychczas szczepionek przeciwko grypie wykorzystywane są wirusy namnażane w zarodkach kurzych, co bardzo ogranicza wielkość produkcji. Od kilku lat prowadzone są badania nad opracowaniem metody produkcji szczepionki pozwalającej wyeliminować udział zarodków kurzych. Taką alternatywną metodą może być ekspresja rekombinowanej hemaglutyniny wirusa grypy w komórkach owadów za pomocą bakulowirusów (rHA0). Tą metodą opracowano doświadczalną 3-walentną szczepionkę przeciwko grypie zawierającą oczyszczoną hemaglutyninę (rHA0) szczepów wirusa grypy typu A (H1N1, H3N2) i typu B. W omawianym badaniu porównano bezpieczeństwo i skuteczność tej szczepionki zależnie od jej dawki.
Metoda: badanie z randomizacją, z grupą kontrolną otrzymującą placebo, podwójnie ślepa próba
Lokalizacja i badani: 3 ośrodki uniwersyteckie w Stanach Zjednoczonych; 460 zdrowych dorosłych w wieku 1849 lat
Interwencja: Uczestników badania przydzielono losowo do jednej z 3 grup, w których otrzymali domięśniowo pojedynczą dawkę zawierającą odpowiednio: (1) doświadczalną szczepionkę przeciwko grypie w dużej dawce (135 µg rHA0 [po 45 µg każdego antygenu]); (2) doświadczalną szczepionkę przeciwko grypie w małej dawce (75 µg rHA0 [45 µg H3 i po 15 µg H1 i B]); (3) placebo.
Wyniki: Szczepionka doświadczalna była dobrze tolerowana. Uogólnione niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) w okresie 7 dni po szczepieniu występowały rzadko i z podobną częstością w grupach otrzymujących szczepionkę i w grupie placebo. Ból w miejscu wstrzyknięcia częściej występował w grupach otrzymujących szczepionkę (zwłaszcza w dużej dawce) niż w grupie placebo (odpowiednio: 58 vs 44 vs 16%; 135 µg vs placebo RR: 3,69 [95% CI: 2,52-5,49]; 75 µg vs placebo RR: 2,85 [95% CI: 1,91-4,30]), a tkliwość częściej stwierdzano w grupie otrzymującej szczepionkę w małej dawce (6 vs 8 vs 2%; 75 µg vs placebo RR: 4,08 [95% CI: 1,27-13,28]). Pozostałe miejscowe NOP występowały z podobną częstością we wszystkich grupach. Miesiąc po szczepieniu w grupach otrzymujących szczepionkę zaobserwowano zależną od dawki większą szansę na uzyskanie zadowalającej odpowiedzi immunologicznej (co najmniej 4-krotne zwiększenie miana przeciwciał hamujących hemaglutynację w porównaniu z wartością wyjściową), odpowiednio: dawka 135 µg vs75 µg vs placebo dla szczepu H1N1 wirusa grypy A 67 vs 51 vs 3%; dla szczepu H3N2 wirusa grypy A 77 vs 81 vs 11%; a dla wirusa grypy B 92 vs 65 vs 4%. W ciągu jednego sezonu epidemicznego grypy rozpoznano 9 przypadków zachorowania na grypę potwierdzoną badaniem wirusologicznym (odpowiednio – dawka 135 µg vs 75 µg vs placebo – 0 vs 1,4 vs 46%). Nie wydaje się, aby neuraminidaza była niezbędna w szczepionce do uzyskania ochrony poszczepiennej przeciwko grypie.
Wniosek: Doświadczalna szczepionka przeciwko grypie zawierająca rekombinowaną hemaglutyninę była bezpieczna i immunogenna u młodych, zdrowych dorosłych. Wstępne obserwacje wskazują na jej wysoką skuteczność kliniczną, ale liczba pacjentów była zbyt mała do oceny tego parametru.
