Szczepienie przeciwko COVID-19 a ryzyko tzw. long-COVID-19

17/12/2022

W badaniach z randomizacją oraz obserwacyjnych wykazano, że szczepionki przeciwko COVID-19 zmniejszają ryzyko zachorowania i ciężkiego przebiegu tej choroby. Niewiele jednak wiadomo o ich skuteczności w zapobieganiu przedłużającej się postaci COVID-19, czyli tzw. long-COVID-19. Temat ten podjął międzynarodowy zespół naukowców i przeprowadził przegląd systematyczny piśmiennictwa z metaanalizą.

Przeszukano 6 elektronicznych baz publikacji medycznych (PubMed, CINAHL, Embase, Cochrane Central Register of Controlled Trials, Scopus, Web of Science) za okres od grudnia 2019 roku do kwietnia 2022 roku. Kwalifikowano: (1) oryginalne badania obserwacyjne, (2) opublikowane w recenzowanych czasopismach naukowych, (3) obejmujące populacje osób szczepionych i nieszczepionych przeciwko COVID-19, (4) oceniające skuteczność rzeczywistą szczepionek przeciwko COVID-19 w zapobieganiu przedłużającej się postaci COVID-19. Analizę przeprowadzono zgodnie z wytycznymi PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Metaanalyses) i MOOSE (Meta-analysis of Observational Studies in Epidemiology).

Ostatecznie do przeglądu systematycznego zakwalifikowano 10 badań obserwacyjnych z grupą kontrolną, w tym 5 badań kohortowych z prospektywnym zbieraniem danych, 4 badania kohortowe z retrospektywnym zbieraniem danych oraz 1 badanie kliniczno-kontrolne. Oceniono w nich skuteczność szczepionek mRNA Comirnaty (9 badań), Spikevax (7 badań) oraz wektorowych Jcovden (6 badań) i Vaxzevria (5 badań). Badania przeprowadzono w populacjach Wielkiej Brytanii (4 badania), USA (2 badania), Izraela (1 badania) oraz Włoch (1 badanie) w okresie od marca 2020 roku do października 2021 roku (okres dominacji wariantu oryginalnego SARS-CoV-2, Alfa, Beta lub Delta). Przyjęta w badaniach definicja long-COVID-19 była różna – utrzymywanie się ≥1 objawu lub dolegliwości przez >12 tygodni (3 badania), przez >4 tygodnie (2 badania), przez >6 miesięcy (2 badania), >3 tygodnie (1 badanie) lub 12–20 tygodni (1 badanie) od potwierdzenia zakażenia (w jednej publikacji nie zdefiniowano czasu utrzymywania się objawów).

Zapraszamy do zapoznania się z wnioskami autorów badania: 

https://www.mp.pl/szczepienia/przeglad/przeglad-covid-19/313194,szczepienie-przeciwko-covid-19-a-ryzyko-tzw-long-covid-19

20 lat Polskiego Towarzystwa Wakcynologii